Γράφει ο Δρ. Αναστάσιος Γιαντζόγλου, Μαιευτήρας - Χειρουργός Γυναικολόγος, Ειδικός ιατρός αναπαραγωγής REA IVF, Μονάδα Γονιμότητας & Εξωσωματικής Γονιμοποίησης Κλινικής ΡΕΑ

 

Δεν υπάρχει πιο “ευαίσθητο” κεφάλαιο στο βιβλίο της Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής,  από τη δωρεά ωαρίων.  Ίσως είναι το τελευταίο θέμα που αποτελεί ακόμα και στις μέρες μας ένα μεγάλο ταμπού. Πρόκειται για τη λήψη ωαρίων που προέρχονται από μία νεαρή δότρια (25-30 ετών), μετά από πρόκληση ωοθυλακιορρηξίας με φάρμακα. Στη συνέχεια τα ωάρια αυτά γονιμοποιούνται με το σπέρμα του συζύγου από το ζευγάρι που επιθυμεί εγκυμοσύνη και τα έμβρυα που προκύπτουν, μεταφέρονται στη γυναίκα αυτού του ζευγαριού, η οποία δεν παράγει δικά της ωάρια.

Θα πρέπει όμως να αποτελεί μυστικό, από τη στιγμή που η λήπτρια δεν παράγει δικά της ωάρια και επιθυμεί τη δημιουργία οικογένειας;   Την αυτονόητη απάντηση την δίνει όλο και μεγαλύτερος αριθμός γυναικών που καταφεύγουν σε αυτή τη λύση, δεδομένου ότι οι κοινωνικές συνθήκες, η έμφαση στην καριέρα και οι πολλαπλές υποχρεώσεις, οδηγούν συνεχώς όλο και περισσότερες γυναίκες στο να αναβάλλουν χρονικά τη δημιουργία οικογένειας.

Είναι πιθανό σε μια ηλικία κοντά στα 45 έτη, οι ωοθήκες της γυναίκας να παράγουν λιγότερα ωάρια ικανά για να γονιμοποιηθούν. Άλλες κατηγορίες γυναικών που θα μπορούσαν να καταφύγουν στη δωρεά ωαρίων είναι οι γυναίκες που βρίσκονται σε πρόωρη εμμηνόπαυση (πριν την ηλικία των 40), οι γυναίκες που γεννήθηκαν χωρίς ωοθήκες, είτε αυτές που έχασαν τις ωοθήκες τους σε νεαρή ηλικία λόγω μεγάλων κύστεων ή κακοήθειας. Σε κάθε περίπτωση όμως, η νομοθεσία επιτρέπει αυτή τη μέθοδο σε γυναίκες που δεν έχουν υπερβεί το 52^ο έτος της ηλικίας τους.

Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι τα τελευταία χρόνια (ειδικά στα δύο χρόνια της πανδημίας) βλέπουμε στα ιατρεία μας όλο και πιο συχνά, νέες γυναίκες μεταξύ 35-40 ετών, να έχουν έντονες διαταραχές περιόδου που θυμίζουν πρόωρη εμμηνόπαυση, σε συνδυασμό με κατάθλιψη και κρίσεις πανικού.

Όπως είναι φυσικό, υπάρχουν πολλά ερωτήματα που απασχολούν τα ζευγάρια, όσον αφορά τη δότρια: Ποιά είναι η καταγωγή της;  Ποιά είναι τα χαρακτηριστικά της; Είναι υγιής σωματικά και ψυχικά; Ποιό είναι το κληρονομικό της ιστορικό; Θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι η ανωνυμία ή το όποιο προσωπικό δεδομένο της δότριας προστατεύεται από το νομοθέτη. Επιπλέον, από τη στιγμή που η όλη διαδικασία γίνεται νόμιμα και με όλα τα απαραίτητα έγγραφα σε μονάδες εξωσωματικής γονιμοποίησης των μεγάλων Μαιευτηρίων ή σε αδειοδοτημένες μονάδες IVF, η ασφάλεια της όλης προσπάθειας είναι δεδομένη.

Αυτό που θα πρέπει να τονιστεί είναι ότι γίνεται πάντα προσπάθεια ώστε η δότρια να προσομοιάζει στα εξωτερικά της χαρακτηριστικά με αυτά της λήπτριας. Δεν παύει όμως να ισχύει ότι όλα τα ζευγάρια ‘’θέλουν να γνωρίζουν’’!

Υπάρχει μια συγκεκριμένη σειρά εξετάσεων στις οποίες υποβάλλεται η δότρια. Οι δότριες είναι ηλικίας μέχρι τριάντα ετών και είναι απόλυτα υγιείς, από τη στιγμή μάλιστα που θα υποβληθούν σε ορμονοθεραπεία ώστε οι ωοθήκες τους να δώσουν μεγάλο αριθμό ωαρίων.

Τα περιστατικά είναι πολλά που θα μπορούσαν να περιγραφούν: γυναίκα που είχε γεννηθεί χωρίς ωοθήκες και που χάρη στην επιμονή της και στην αγάπη του συντρόφου της, σήμερα έχει οικογένεια με 3 παιδιά, μετά από δύο προσπάθειες. Άλλη γυναίκα που έχασε τις ωοθήκες της σε ηλικία 22 ετών, μετά από καλοήθεις όγκους, σήμερα έχει την κόρη της που τη γέννησε φυσιολογικά. Γυναίκα που μπήκε σε πρόωρη εμμηνόπαυση, λόγω κατάθλιψης, μετά από απώλεια του πατέρα της, σήμερα έχει τον γιο της.

Ας δώσουμε τώρα μερικά τεχνικά στοιχεία: Η προσπάθεια ξεκινάει με τη χορήγηση στη δότρια ενέσιμης αγωγής, ώστε να προκληθεί σε αυτήν πολλαπλή ωοθυλακιορρηξία. Την ημέρα της ωοληψίας, ο σύζυγος της λήπτριας δίδει σπέρμα και γίνεται η μικρογονιμοποίηση. Συνήθως προκύπτουν αρκετά έμβρυα, λόγω της νεαρής ηλικίας που έχει η δότρια. Η προσπάθεια ολοκληρώνεται με την εμβρυομεταφορά 2 βλαστοκύστεων (έμβρυα 5^ης ημέρας) στο ενδομήτριο της λήπτριας, η οποία προηγουμένως έχει λάβει μια σύντομη αγωγή κυρίως από του στόματος. Τις περισσότερες φορές υπάρχουν διαθέσιμες βλαστοκύστεις που καταψύχονται για μια επόμενη προσπάθεια.

Τα ποσοστά κυήσεως προσεγγίζουν ακόμα και το 70-80% αρκεί το ενδομήτριο της λήπτριας  να είναι υποδεκτικό. Η κύηση ακολουθεί την πορεία μιας οποιαδήποτε άλλης εγκυμοσύνης, με τους απαραίτητους ελέγχους. Η γυναίκα γεννώντας το μωρό ή τα δίδυμα μωρά της, είναι σε απόλυτη θέση να θηλάσει για όσο διάστημα επιθυμεί.

Η νέα χαρούμενη περίοδος της ζωής, έχει μόλις ξεκινήσει!