Γράφει ο Αλέξανδρος Δ. Τζεφεράκος, Μαιευτήρας - Γυναικολόγος, Επιστημονικός Διευθυντής στη «Μονάδα Γονιμότητας & Εξωσωματικής Γονιμοποίησης της Κλινικής ΡΕΑ, Αντιπρόεδρος Δ.Σ. ΡΕΑ

Τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες, η μειωμένη ανοχή στη γλυκόζη και οι παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου σχετίζονται με προβλήματα γονιμότητας. Η Μεντελική τυχαιοποίηση (MR) είναι μια σημαντική μέθοδος που βασίζεται σε γενετικές μεταβλητές για τη μέτρηση πιθανών αιτιολογικών επιδράσεων χωρίς να επηρεάζεται από συγχυτικούς παράγοντες.
Μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο medRxiv* χρησιμοποίησε μια προσέγγιση βασισμένη σε μαγνητική τομογραφία δύο δειγμάτων για να προσδιορίσει εάν η μειωμένη ανοχή στη γλυκόζη και οι παράγοντες κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου οδηγούν σε προβλήματα γονιμότητας.

Σχετικά με τη μελέτη

Οι ερευνητές της μελέτης έλαβαν δεδομένα από τη Νορβηγική μελέτη στατιστικής ομάδας μητέρας και παιδιού (MoBa), η οποία είναι μια στατιστική ομάδα εγκυμοσύνης με βάση τον πληθυσμό που σχεδιάστηκε από το Νορβηγικό Ινστιτούτο Δημόσιας Υγείας. Αυτή η στατιστική ομάδα με έδρα τη Νορβηγία περιελάμβανε έγκυες γυναίκες, οι οποίες ήταν περίπου στις 18 εβδομάδες κύησης, καθώς και τους συντρόφους τους, μεταξύ 1999-2008.

Η στατιστική ομάδα αποτελούνταν από 114.500 παιδιά, 75.200 πατέρες και 95.200 μητέρες, από τις οποίες επιλέχθηκαν 68.882 γυναίκες και 47.474 άνδρες. Οι επιλεγμένες συμμετέχουσες περιελάμβαναν μονήρεις κυήσεις που είχαν διαθέσιμα δεδομένα για τον γονότυπο και τη στειρότητα.

Ως υπογονιμότητα ορίστηκε τα ζευγάρια που δεν κατάφεραν να συλλάβουν μετά από 12 μήνες προσπάθειας ή εκείνα που χρησιμοποίησαν τεχνολογίες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Για την ομάδα ελέγχου συμπεριλήφθηκαν οι συμμετέχουσες που έμειναν εύκολα έγκυες εντός 12 μηνών. Σε αυτή τη μελέτη, περίπου το 12% των ζευγαριών ανέφεραν υπογονιμότητα. Αυτά τα ζευγάρια ήταν πιο πιθανό να είναι παχύσαρκα, μεγαλύτερης ηλικίας, να έχουν χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο και να είναι καπνιστές. Οι γενετικοί παράγοντες κινδύνου για τον εξασθενημένο μεταβολισμό της γλυκόζης, το λιπιδικό προφίλ και την αρτηριακή πίεση, με βάση τους ανεξάρτητους μονονουκλεοτιδικούς πολυμορφισμούς (SNPs), εξήχθησαν από μελέτες συσχέτισης σε όλο το γονιδίωμα (GWASs).

Ευρήματα μελέτης

Με βάση την ανάλυση MR, τα γενετικά καθορισμένα επίπεδα ινσουλίνης νηστείας, ιδιαίτερα στις γυναίκες, αύξησαν την πιθανότητα υπογονιμότητας. Ένα υψηλότερο επίπεδο μητρικής γλυκόζης νηστείας, γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης στις γυναίκες και ινσουλίνης νηστείας στους άνδρες αύξησε επίσης τον κίνδυνο υπογονιμότητας. Ο επιπολασμός της υπερινσουλιναιμίας, που αποτελεί βιοδείκτη για την αντίσταση στην ινσουλίνη και τη δυσανεξία στη γλυκόζη, έχει συσχετιστεί στο παρελθόν με το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS), το οποίο προκαλεί στειρότητα. Επιπλέον, η υπερινσουλιναιμία συνδέεται με διαταραχή της σύνθεσης των σεξουαλικών ορμονών στο ωοθυλάκιο, συμπεριλαμβανομένων χαμηλότερων επιπέδων προγεστερόνης και ωοθυλακιοτρόπου ορμόνης και αυξημένων επιπέδων ανδρογόνων, μαζί με ωοθυλακική δυσπλασία.

Δυνατότητες και περιορισμοί

Ένα βασικό πλεονέκτημα αυτής της μελέτης περιλαμβάνει τη χρήση ανάλυσης μαγνητικής τομογραφίας για τη διαπίστωση της συσχέτισης μεταξύ καρδιομεταβολικών παραγόντων κινδύνου και υπογονιμότητας. Επιπλέον, διεξήχθη σε βάθος ανάλυση μαγνητικής τομογραφίας σε έναν σχετικά ομοιογενή πληθυσμό, η οποία ήταν ευεργετική για την εξαγωγή ορθών συμπερασμάτων. Η τρέχουσα μελέτη έχει ορισμένους περιορισμούς που περιλαμβάνουν την αδυναμία προσδιορισμού του εάν η υποκείμενη αιτία της υπογονιμότητας ήταν σε άνδρες, γυναίκες ή και στους δύο. Επιπλέον, η στατιστική ομάδα MoBa αποτελούνταν μόνο από ζευγάρια που συνέλαβαν. Ως εκ τούτου, χρειάζονται περισσότερες μελέτες, συμπεριλαμβανομένων των ζευγαριών που δεν έχουν συλλάβει. Δεδομένου ότι δεν υπήρχαν διαθέσιμα γενετικά όργανα ειδικά για το φύλο, οι συγγραφείς υπέθεσαν ότι δεν επικρατούσαν διαφορές φύλου. Ωστόσο, αυτή η υπόθεση μπορεί να παραβιάζει την αρχή του πρώτου MP. Συνολικά, η παρούσα μελέτη παρείχε ισχυρά στοιχεία που υποστήριζαν την υπόθεση ότι η υπερινσουλιναιμία και η δυσανεξία στη γλυκόζη προκαλούν υπογονιμότητα στις γυναίκες. Στο μέλλον, αυτή η παρατήρηση πρέπει να επικυρωθεί με μια μεγαλύτερη στατιστική ομάδα μελέτης.